Đức Giáo hoàng Phanxicô và 100 đô-la cuối đời

Về tài sản cuối cùng của Đức Giáo hoàng Phanxicô (1936–2025)

Thank you for reading this post, don't forget to subscribe!

Vào lúc 7 giờ 35 phút sáng ngày 21 tháng 4 năm 2025, Đức Giáo hoàng Phanxicô – người kế vị Thánh Phêrô đời thứ 266 – đã trút hơi thở cuối cùng trong căn phòng đơn sơ của mình tại Nhà khách Thánh Marta, Vatican. Ngài qua đời sau hơn một thập niên dẫn dắt Giáo hội hoàn vũ, để lại một di sản phong phú về đức tin, cải cách và nhân bản. Nhưng về mặt tài sản cá nhân, ngài chỉ để lại đúng một trăm đô-la Mỹ.

Chân dung Đức Giáo hoàng Phanxicô trong phong cách Microcalligraphy Art. Ảnh do OpenAI tạo.

Thông tin này được xác nhận từ Vatican News và các nguồn uy tín, cho thấy khi kiểm kê vật dụng cá nhân sau khi ngài băng hà, các phụ tá chỉ ghi nhận một khoản tiền mặt vỏn vẹn 100 USD, cất trong phong bì nhỏ, kèm theo một số vật phẩm cá nhân giản dị như chuỗi Mân Côi, một bản Kinh Thánh gấp góc và đôi giày đen đã mòn đế.

“Anh em đừng tích trữ cho mình kho tàng dưới đất… nhưng hãy tích trữ kho tàng trên trời.”
(Mt 6,19–20)

Thu nhập – có, nhưng không giữ

Là nguyên thủ quốc gia Vatican, Đức Giáo hoàng Phanxicô có quyền nhận lương từ Tòa Thánh với mức ước tính 32.000 USD mỗi tháng. Ngài cũng là tác giả nhiều tác phẩm bán chạy như Evangelii Gaudium, Laudato Si’, Fratelli Tutti…, được dịch sang hàng chục ngôn ngữ, phát hành toàn cầu, tạo nên khoản thu bản quyền hàng triệu đô-la mỗi năm.

Tuy nhiên, toàn bộ số tiền này được chuyển về Vatican Publishing House (LEV) – đơn vị sở hữu bản quyền pháp lý – và tiếp tục được tái đầu tư cho các chương trình truyền giáo, y tế và giáo dục tại các vùng nghèo khổ.

Ngài không hề nhận bất kỳ khoản cá nhân nào từ tiền bản quyền. Không có tài khoản ngân hàng đứng tên cá nhân. Không đầu tư, không ký gửi, không quỹ riêng.

“Ai trong anh em muốn làm lớn, thì phải làm người phục vụ anh em.”
(Mc 10,43)

Quỹ chi tiêu – có, nhưng không tiêu cho mình

Tòa Thánh cấp cho Đức Giáo hoàng Phanxicô một quỹ chi tiêu cá nhân khoảng 385.000 USD mỗi năm, dùng để điều phối hoạt động mục vụ, từ thiện và chi phí thường nhật. Tuy nhiên, theo các báo cáo từ Hội đồng Kinh tế Vatican và Văn phòng Từ thiện Tòa Thánh, đức thánh cha đã phân bổ hầu hết khoản này cho các tổ chức cứu trợ quốc tế, từ người tị nạn Syria đến nạn nhân động đất Thổ Nhĩ Kỳ, từ trẻ em Rohingya đến người già neo đơn ở Buenos Aires – nơi quê hương ngài.

“Ai có hai áo, thì chia cho người không có; ai có gì ăn, cũng hãy làm như vậy.”
(Lc 3,11)

Di sản vật chất – gần như số không tuyệt đối

Các nguồn tin Vatican chính thức xác nhận: ngoài 100 USD tiền mặt, ngài không sở hữu bất kỳ tài sản nào mang tên cá nhân. Cũng không có biệt thự riêng, không phương tiện đăng ký, không quỹ bảo hiểm tư, không bất động sản thừa kế.

Tranh minh họa không gian tưởng niệm Đức Giáo hoàng Phanxicô. Ảnh do OpenAI tạo.lại từ hình chụp gốc bên Argentina

Di chúc của ngài – theo truyền thống các vị giáo hoàng – để lại cho Giáo hội toàn quyền phân bổ mọi vật dụng cá nhân và các tác phẩm ngôn ngữ thuộc bản quyền Vatican. Không có người thừa kế cá nhân. Không có của cải để chia.

“Chúng tôi không rao giảng chính mình, mà rao giảng Đức Giêsu Kitô: Chúa chúng tôi; còn chúng tôi là tôi tớ của anh em, vì Đức Giêsu.”
(2Cr 4,5)

Tài sản thực sự – lòng tin cậy và đời sống khiêm hạ

Việc một vị nguyên thủ thế giới rời trần với số tài sản cá nhân còn ít hơn một bữa ăn ở nhà hàng Rome là điều gần như không tưởng trong thế giới hiện đại. Trong khi các lãnh đạo quốc gia thường kết thúc nhiệm kỳ với hàng triệu, thậm chí hàng tỷ đô-la – thì Giáo hoàng Phanxicô lặng lẽ bước ra khỏi trần thế, để lại một căn phòng trống và một chiếc phong bì mỏng.

Sự thật ấy là chứng chỉ cao nhất của một đời sống chọn nghèo, không như hoàn cảnh bắt buộc, mà là sự lựa chọn có ý thức của một người thầy thiêng liêng, người tin rằng: càng ít cho mình, càng rộng cho người khác.

“Đức Giê-su Ki-tô, vốn giàu sang phú quý, nhưng đã tự ý trở nên nghèo khó vì anh em, để anh em được nên giàu sang nhờ sự nghèo khó của Người.”
(2Cr 8,9)

“Phúc thay ai có tinh thần nghèo khó, vì Nước Trời là của họ.”
(Mt 5,3)

Một trăm đô và một chứng từ thời đại

Con số “100 đô” không phải là điều khiến Đức Phanxicô vĩ đại – nhưng nó xác chứng rằng những điều ngài rao giảng đã thực sự trở thành hành vi sống. Đó không phải là chiêu trò PR, mà là bản chất nhân cách.

Chính điều đó đã làm nên sự kính trọng sâu xa của thế giới, không chỉ từ người Công giáo, mà từ cả những con người chưa từng bước chân vào nhà thờ. Một nhà lãnh đạo từ chối trở thành người giàu nhất trong triều đại của mình, để trở thành người nghèo nhất trong sứ vụ làm vua tôi tớ.

Một trăm đô. Một đời dâng hiến. Một tấm gương để thế giới cúi đầu.