Trong ngục tổ tông – nơi không có ánh sáng, cũng chẳng có thời gian – các linh hồn công chính vẫn ngày đêm ca tụng Thiên Chúa. Áp-ra-ham kể lại hành trình lên núi Mô-ri-a với gánh củi và đứa con duy nhất. Mô-sê nói về Biển Đỏ rẽ ra làm hai. I-sai-a thì thầm lời sấm xưa: “Người đã bị đâm vì chúng ta phạm tội…”
Tiếng Thánh Vịnh trầm hùng như nhịp tim của cõi trông chờ:
“Tôi luôn trông đợi Chúa, linh hồn tôi trông đợi Người…” (Tv 129,5)
Họ hy vọng. Họ ngước về phía chưa từng có ánh sáng – vì biết ánh sáng sẽ đến.
Nhưng trong một góc sâu nhất của ngục, nơi cây khô trơ trụi như dấu chỉ của địa đàng đã mất, A-đam và E-va ngồi thu mình lại như hai chiếc bóng cô tịch.
Không ai trò chuyện với họ. Không vì khinh chê, mà vì… khó nói. Họ là cội nguồn của khởi đầu. Nhưng cũng là cội rễ của nỗi đau nhân loại.
A-đam không hát. Không cầu nguyện. Không ngước nhìn.
Ông không dám. Trong lòng ông là một nỗi nhớ âm ỉ cháy, nhưng cũng là một vết thương chưa khép. Từ buổi chiều ấy trong vườn, ông chưa từng được nghe lại tiếng gọi kia.
Rồi ánh sáng đến.
Không dữ dội. Không rực rỡ. Mà âm thầm như sương mai, lan dần từ phía xa – như hừng đông của một thế giới mới.
Các ngôn sứ đứng bật dậy. Đa-vít run lên. I-sai-a rơi nước mắt. Ê-li-a quỳ xuống.
Họ biết: Đấng Hằng Hữu đang đến.
Tiếng bước chân vọng lại – rất quen, như tiếng gió chiều xưa.
A-đam chợt ngẩng lên.
Tim ông đập dồn dập. Một cái gì đó trong ông bừng tỉnh. Ánh sáng ấy – ông từng biết. Âm thanh ấy – ông từng nghe.
Trong khoảnh khắc, nỗi vui mừng bùng lên như lửa, nhưng lập tức bị đè nén bởi một nỗi sợ hãi kinh hoàng.
Sợ không phải vì Thiên Chúa là Đấng oai nghi, mà vì ông đã từng từ chối ánh sáng đó.
A-đam vội đứng dậy – rồi lại lùi bước, rồi lại ẩn mình sau thân cây khô như ngày nào trong bụi rậm.
Lòng ông tranh đấu: “Mình không thể gặp lại Người. Không thể. Không xứng đáng.”
Ánh sáng tiến gần. Tiếng bước chân chậm rãi vang lên giữa thinh không. Không ai nói gì. Tất cả lặng thinh, như vũ trụ nín thở.
Đức Giê-su đã đến.
Người mặc lấy vinh quang – nhưng mang thân xác bị đóng đinh. Từ các vết thương của Người tỏa ra ánh sáng dịu hiền.
Người không dừng lại nơi Áp-ra-ham. Không đến trước Mô-sê. Không gọi các ngôn sứ.
Người bước thẳng tới gốc cây khô, nơi một người đàn ông cúi đầu trong bóng tối, đang run lên vì sợ hãi và xúc động.
Người dừng lại. Nhìn A-đam.
Một giây dài như muôn thuở.
Và rồi, Người cất tiếng – rất nhẹ, rất rõ:
“A-đam… ngươi đây rồi.”
A-đam ngẩng lên.
Câu nói ấy… là tất cả.
Không phán xét. Không trách móc. Chỉ là sự nhận biết. Sự chờ đợi. Và sự trở về.
Giọt nước mắt đầu tiên rơi xuống mặt ông, hòa vào bụi đất cũ.
A-đam quỳ xuống, úp mặt.
Ông không thể nói gì khác hơn ngoài một tiếng thì thầm, vang vọng từ tâm hồn người con hoang đàng của muôn thế hệ:
“Lạy Cha, con đã trót phạm tội đến trời và đến Cha, con không đáng được gọi là con Cha nữa…” (Lc 15,21)
Đức Giê-su cúi xuống.
Người không hỏi thêm điều gì.
Người đưa tay ra – bàn tay có dấu đinh – đặt lên vai A-đam.
Và Người nói, lời được Hội Thánh truyền lại từ thế kỷ thứ hai, như là tiếng gọi đầu tiên dành cho nhân loại:
“Hỡi A-đam, hãy trỗi dậy, ngươi đang ngủ, và hãy đứng dậy từ cõi chết!” (1)
A-đam đưa tay ra. Ông đặt tay mình vào tay Người. Như đứa trẻ lạc đường, lần đầu tiên dám chạm vào Cha.
Ông cầm lấy bàn tay ấy – bàn tay có dấu đinh xuyên – và ngay giây phút ấy, ông bật khóc. Không phải vì sợ hãi nữa, mà vì một niềm vui quá lớn khiến ông không thể kìm giữ. Nước mắt ông rơi xuống tay Đức Giê-su – Đấng đã mang lấy nhân tính ông, giờ đây trả lại cho ông vinh quang ban đầu.
Và ngay lúc ấy, A-đam được thông phần thần tính với Đấng đã thông phần nhân tính với ông.
Thân hình ông sáng láng như các thiên thần, dung mạo ông rực rỡ và khôi ngô như thuở ban đầu khi mới được Thiên Chúa tạo dựng theo hình ảnh Ngài.
Biểu tượng Đông phương mô tả Đức Giê-su Ki-tô xuống ngục tổ tông sau khi chịu chết, đưa tay kéo A-đam ra khỏi sự chết. Ngài không đến với các ngôn sứ trước, mà đi thẳng đến tổ phụ đầu tiên – hành động diễn tả rõ lòng thương xót và sự chủ động cứu độ. Đây là hình ảnh của chiến thắng Phục Sinh, sự khôi phục vinh quang ban đầu cho nhân loại qua Đấng đã chết và sống lại. Hình ảnh do OpenAI tạo.
Các linh hồn công chính chứng kiến điều ấy, đồng loạt sấp mình thờ lạy Đức Ki-tô.
Họ cũng được Đức Giê-su đưa tay đến, nâng dậy từng người một. Và từng người, như A-đam, đều được biến đổi – từ hình dáng mòn mỏi của những kẻ chờ đợi – thành sự sáng ngời của kẻ được cứu chuộc.
Ngục tổ tông bừng sáng. E-va được nâng dậy. Một cuộc rước Phục Sinh bắt đầu.
Không phải A-đam đã tìm lại Thiên Chúa. Mà chính Thiên Chúa đã tìm thấy A-đam.
(1) “Surge, qui dormis, et exsurge a mortuis, et illuminabit te Christus” – “Hỡi kẻ đang ngủ, hãy trỗi dậy, hãy chỗi dậy từ cõi chết, và Đức Ki-tô sẽ chiếu sáng ngươi” – lời giảng cổ kính của Thánh Mê-litô thành Xa-đê (thế kỷ II), trích trong bài giảng Thứ Bảy Tuần Thánh. Đây là lời Đức Giê-su phán với A-đam, đại diện nhân loại, khi Người xuống ngục tổ tông để mở cửa sự sống vĩnh cửu.
Nguyện Thần Khí Đức Chúa – Đấng an ủi yêu thương – luôn giúp bạn cảm nếm được ánh sáng Phục Sinh từ mầu nhiệm Đức Ki-tô, để nơi bóng tối của cõi lòng, bạn cũng được chỗi dậy và biến đổi như A-đam xưa – sáng láng, rực rỡ, và xứng đáng làm con Thiên Chúa.
Thân ái trong Chúa Ki-tô.
Khám phá thêm từ Đường Chân Trời
Đăng ký để nhận các bài đăng mới nhất được gửi đến email của bạn.
